Τις τελευταίες ημέρες κυκλοφορούν σε groups κατοίκων του Δήμου Πεντέλης στα κοινωνικά δίκτυα, φωτογραφίες και σχόλια για μια κεραία κινητής τηλεφωνίας που έχει «φυτρώσει» σε ταράτσα σπιτιού στη Νέα Πεντέλη.
Όπως δείχνουν οι φωτογραφίες, η κεραία έχει καλυφθεί για να παρομοιάζει με καμινάδα, προφανώς για αισθητικούς λόγους.
Κάποιοι θεωρούν απαράδεκτη την τοποθέτηση κεραίας κινητής τηλεφωνίας δίπλα στα σπίτια τους, λιγότερο βεβαια για το αισθητικό κομμάτι και περισσότερο για τις ανησυχίες που έχουν σχετικά με την υγεία τους από ενδεχόμενη εκπομπή ακτινοβολίας.
Ενώ υπάρχουν και άλλοι που δεν ανησυχούν, ισχυρίζονται ότι τα κινητά μας, τα wifi routers στα σπίτια μας, ακόμα και οι ακτίνες του ήλιου ειναι πιο επικίνδυνα από μια κεραία κινητής τηλεφωνίας.
Διαβάζοντας τα δεκάδες σχόλια, αναρωτηθήκαμε, τι ισχύει τελικά; Έχει άδεια η συγκεκριμένη κεραία; Είναι ασφαλής για την υγεία των κατοίκων;
Αρχικά η κεραία έχει κανονικά άδεια και είναι της NOVA, όπως ενημερωνόμαστε από την ενημερωτική πύλη κατασκευών κεραιών.
Διχάζουν οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας
Η εγκατάσταση μιας κεραίας κινητής τηλεφωνίας μέσα στον αστικό ιστό είναι ένα ζήτημα που διχάζει πολλές τοπικές κοινωνίες, και όπως φαίνεται, δεν αποτελεί εξαίρεση η περίπτωση στην Νέα Πεντέλη.
Από τη μια πλευρά, υπάρχουν εκείνοι που ανησυχούν για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η κεραία στην υγεία τους, εξαιτίας της ακτινοβολίας που εκπέμπει. Οι ανησυχίες αυτές δεν είναι εντελώς αβάσιμες, καθώς στην Ελλάδα, έχει υπάρξει δικαστική απόφαση που απαγόρευσε την εγκατάσταση κεραίας κοντά σε σχολεία και νοσοκομεία, ακριβώς για λόγους δημόσιας υγείας. Παλιότερα, στον Δήμο Πεντέλης, με αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου και του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, απαγορεύτηκε η λειτουργία κεραιών στη Λεωφόρο Πηγής και στην οδό Λευκάδος στα Μελίσσια.
Οι κάτοικοι φοβούνται ότι η συνεχής έκθεση σε ηλεκτρομαγνητικά κύματα μπορεί να προκαλέσει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στον οργανισμό τους, ειδικά σε μια εποχή που η τεχνολογία κινητής τηλεφωνίας εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και αυτοί που δεν ανησυχούν. Υποστηρίζουν ότι οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας είναι ασφαλείς και πως τα ίδια τα κινητά μας τηλέφωνα ή το Wi-Fi στο σπίτι μας εκπέμπουν περισσότερη ακτινοβολία απ’ ό,τι η κεραία αυτή. Μάλιστα, δεν λείπουν και αυτοί που ισχυρίζονται πως η ακτινοβολία του ήλιου είναι πολύ πιο επικίνδυνη για την υγεία μας. Αυτοί οι κάτοικοι προσεγγίζουν το θέμα με περισσότερη αποδοχή, θεωρώντας ότι η τεχνολογία είναι κομμάτι της καθημερινότητάς μας, και η κεραία κινητής τηλεφωνίας είναι απλώς μέρος αυτού του εξελιγμένου δικτύου.
Η αλήθεια βρίσκεται, όπως συμβαίνει συχνά, κάπου στη μέση. Οι έρευνες γύρω από το ζήτημα της ακτινοβολίας από κεραίες κινητής τηλεφωνίας είναι αρκετές. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας που λειτουργούν εντός των προδιαγραφών ασφαλείας δεν θεωρούνται επικίνδυνες για την υγεία. Η ακτινοβολία που εκπέμπουν είναι σε μη ιονίζουσα μορφή, πράγμα που σημαίνει ότι δεν έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει ζημιά στο DNA των κυττάρων μας, όπως κάνουν άλλες μορφές ακτινοβολίας (π.χ. η υπεριώδης ακτινοβολία ή οι ακτίνες Χ).
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν προϋποθέσεις ασφαλούς λειτουργίας. Υπάρχουν κανονισμοί που ορίζουν τις αποστάσεις ασφαλείας των κεραιών από περιοχές κατοικίας και ευαίσθητα κτίρια, όπως σχολεία και νοσοκομεία. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) επιβάλλει αυστηρούς ελέγχους στις κεραίες, ώστε να πληρούν τα όρια ασφαλείας που έχουν θεσπιστεί σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι τοπικές κοινωνίες, ωστόσο, είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης στους ελέγχους αυτούς και η γενικότερη αίσθηση ανασφάλειας που δημιουργείται από τη γειτνίαση με τις κεραίες. Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται πως η τοποθέτηση μιας κεραίας “δίπλα στο κεφάλι τους” χωρίς τη συναίνεσή τους είναι άδικη και επιθετική. Εδώ είναι που το κράτος και οι αρμόδιες υπηρεσίες πρέπει να παρεμβαίνουν για να εξασφαλίζουν τη διαφάνεια και την ενημέρωση του κοινού.
Ακτινοβολία κεραιών κινητής τηλεφωνίας
Ψάχνοντας να βρούμε πληροφορίες για την ακτινοβολία που εκπέμπουν οι συγκεκριμένες κεραίες, απευθυνθήκαμε στο Εθνικό Παρατηρητήριο Ηλεκτρομαγνητικών Πεδίων που ανήκει στην Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. Όπως περιγράφουν εκεί:
Στους σταθμούς βάσης υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που καθορίζουν τα επίπεδα της ακτινοβολίας στις θέσεις που μπορεί να βρεθεί κάποιος άνθρωπος.
- Η ισχύς εκπομπής: η συνολική ισχύς που εκπέμπεται από τα κεραιοσυστήματα. Όσο μεγαλύτερη είναι η ισχύς εκπομπής τόσο μεγαλύτερη είναι και η ακτινοβολία που προσπίπτει στις θέσεις που βρίσκονται οι άνθρωποι. Τυπικές τιμές ισχύος στους σταθμούς βάσης κινητής τηλεφωνίας είναι από 10W έως 40W στις αραιοκατοικημένες αγροτικές περιοχές και κάτω από 10W στις πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές.
- Το διάγραμμα ακτινοβολίας της κεραίας: ανάλογα με την κατασκευή τους, οι κεραίες συνήθως δεν εκπέμπουν την ακτινοβολία ομοιόμορφα (σφαιρικά) στο περιβάλλον τους, αλλά υπάρχουν κατευθύνσεις στις οποίες εκπέμπουν πολύ περισσότερο από άλλες. Η διαφορά στην ένταση της ακτινοβολίας μεταξύ δύο κατευθύνσεων μπορεί να είναι μεγαλύτερη από 100 φορές. Οι κατασκευαστές των κεραιών παρέχουν διαγράμματα που δείχνουν πως μεταβάλλεται η ισχύς της ακτινοβολίας στο περιβάλλον των κεραιών συναρτήσει της κατεύθυνσης.
- Η απόσταση από την κεραία: η ακτινοβολούμενη ισχύς από μια κεραία προς μία κατεύθυνση δεν είναι σταθερή, αλλά μειώνεται πολύ γρήγορα με την απόσταση (με το αντίστροφο τετράγωνο της απόστασης δηλαδή σε διπλάσια απόσταση προσπίπτει το ένα τέταρτο της ακτινοβολίας και σε δεκαπλάσια απόσταση το ένα εκατοστό).
- Τα παρεμβαλλόμενα φυσικά ή τεχνητά εμπόδια: η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία εξασθενεί πάρα πολύ στα σημεία που βρίσκονται πίσω από τοίχους ή κάτω από οροφές κτιρίων.
Σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε και ένα παράδοξο:
«Όταν πέφτει η ισχύς ακτινοβολίας από τις κεραίες πύργων κινητής τηλεφωνίας, υπάρχει μια επακόλουθη αύξηση στα επίπεδα ακτινοβολίας από τα κινητά τηλέφωνα που «ψάχνουν» σήμα.»
Τι γίνεται, λοιπόν, όταν έχεις μια κεραία σε σχήμα καμινάδας στην ταράτσα του γείτονά σου; Είναι μια κατάσταση που σίγουρα προκαλεί αντικρουόμενες απόψεις και ανασφάλειες, αλλά οι έρευνες δείχνουν πως με τις σωστές προδιαγραφές ασφαλείας, δεν θα πρέπει να υπάρχει ανησυχία. Το κλειδί είναι η σωστή ενημέρωση και οι τακτικοί έλεγχοι, ώστε η τεχνολογία να λειτουργεί προς όφελος όλων χωρίς να προκαλεί φόβο.
Συνοψίζοντας, η εγκατάσταση μιας κεραίας κινητής τηλεφωνίας μέσα σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή, είναι ένα ζήτημα που εγείρει έντονες αντιδράσεις και αντικρουόμενες απόψεις. Από τη μια πλευρά, υπάρχει ο φόβος για τις πιθανές επιπτώσεις της ακτινοβολίας στην υγεία, με τους κατοίκους να ανησυχούν για τη γειτνίαση της κεραίας με τα σπίτια τους. Από την άλλη, υπάρχει και η άποψη ότι η ακτινοβολία των κεραιών είναι ελεγχόμενη και, όταν τηρούνται οι προδιαγραφές ασφαλείας, δεν αποτελεί απειλή για την υγεία, όπως υποστηρίζουν και επιστημονικές έρευνες. Το κλειδί βρίσκεται στην τήρηση των κανόνων, στους τακτικούς ελέγχους από τις αρμόδιες αρχές, και στην ενημέρωση του κοινού, ώστε η τεχνολογία να λειτουργεί υπέρ της κοινωνίας χωρίς να προκαλεί αίσθημα ανασφάλειας.